Salih Topçu Hoca Efendi, Türkiye’nin önde gelen İslami ilim adamlarından biridir. İlmi birikimi, takvası ve öğretici üslubuyla İslami ilimlere yaptığı katkılarla tanınan Hoca Efendi, İstanbul’daki İsmailağa Camii İmam Hatibi olarak görev yapmaktadır. Özellikle Sohbet ve vaazlarıyla, Ehl-i Sünnet anlayışını halk arasında yaygınlaştırmaya çalışan önemli bir âlimdir.
Salih Topçu Hoca’nın Hayatı
Doğum ve Eğitim
Salih Topçu Hoca Efendi, Karadeniz bölgesine özgü İslami ilimlere olan bağlılığın güçlü olduğu bir çevrede dünyaya gelmiştir. Küçük yaşlardan itibaren İslamî ilimlere yönelen Hoca Efendi, Rize’nin Pazar ilçesine bağlı Tütüncüler Köyü’nde Resul Bölükbaş Hoca Efendi’nin medresesinde eğitimine başladı.
- Kur’an-ı Kerim’i hıfzı: Henüz 7 ay gibi kısa bir sürede hafızlığını tamamladı ve 11 yaşında “hamele-i Kur’an” (Kur’an taşıyıcısı) oldu.
- Arapça ve alet ilimleri eğitimi: İslamî ilimlerin temeli olan Arapçayı ve onun âlet ilimlerini öğrenerek medresedeki müfredatı kısa sürede bitirdi.
- Cübbeli Ahmet Hoca ile arkadaşlığı: Medrese eğitimi sırasında tanınmış bir başka âlim olan Cübbeli Ahmet Hoca Efendi ile birlikte okudu ve bu dostluk hayatı boyunca devam etti.
İlimde Yükselişi ve Hocalığı
Hızla ilerleyen eğitim hayatı, onun hem talebe hem de hoca olarak tanınmasını sağladı:
- İlk Hocalık Deneyimi: 11 yıllık yoğun bir ilim tahsilinin ardından, daha genç yaşlarda medrese öğrencileri okutmaya başladı.
- Muhammed Yelkenci Hoca’nın yetişmesinde rolü: Bugün İsmailağa camiasının önemli isimlerinden Muhammed Yelkenci Hoca, temel İslami derslerini onun rahlesinde tamamladı.
- Of ve Yemişalan Medreseleri: 1987 yılında Of ilçesine bağlı Yemişalan Köyü’nde Arapça dersleri vermeye başladı. Daha sonra, 1996’da Of ilçe merkezinde bir medrese kurarak burada 20 yıl boyunca eğitim verdi.
Karadeniz Bölge Vekilliği ve İrşat Hizmetleri
Salih Topçu Hoca Efendi, zahiri ilimlerin yanı sıra, Mahmud Efendi Hazretleri’ne intisap ederek batınî ilimlerde de ilerledi.
- Karadeniz Bölgesi’nde irşat çalışmaları: 2006 yılında Of vekilliği ve Karadeniz bölge vekilliği görevine atandı. Artvin’den Trabzon’a, köylerden kasabalara kadar geniş bir coğrafyada vaaz ve nasihatlerde bulundu.
- İrşat faaliyetleri: Haftanın 7 günü, bazen bir günde iki farklı sohbet programı düzenleyerek hem erkek hem de kadınlara yönelik eğitimler verdi.
İsmailağa Camii İmam Hatipliği
2014 yılında, İsmailağa Heyeti’nin istişaresiyle, İsmailağa Camii İmam Hatibi olarak tayin edilmiştir.
- Sohbet ve hutbeler:
- Cuma namazı öncesi ve ikindi sonrası yaptığı sohbetlerle halkı bilgilendirmeye devam etmektedir.
- Pazar ve pazartesi sohbetleri, özellikle yoğun bir ilgi görmektedir.
- İlim yayma gayreti: Sohbetlerinde Arapça dil bilgisi, İslami usuller ve gündelik meseleler üzerine detaylı bilgiler vererek halkı bilgilendirmektedir.
Hizmet ve İrşat Faaliyetleri
Medrese ve Külliye Çalışmaları
Salih Topçu Hoca, yalnızca ders vermekle kalmamış, medrese ve külliye çalışmalarına da öncülük etmiştir:
- Of’taki medrese: Of merkezdeki medresede hem eğitim hem de idarecilik yapmıştır.
- Mahmud Efendi Külliyesi: Mahmud Efendi Hazretleri adına inşa edilen ve hâlen yapımı süren külliyenin temel atma çalışmalarına önderlik etmiştir.
Gurbetçi Müslümanlara Hizmet
- Yurt dışı ziyaretleri: Avrupa başta olmak üzere birçok ülkede yaşayan Müslümanlara yönelik sohbet ve nasihat programları düzenledi.
- Dönüş çağrıları: Gurbetçi Müslümanlara, İslam ahlakıyla yaşanacak bir toplumda bulunmanın önemini anlatmış ve çocuklarının ahlakını korumak adına yurtlarına dönmelerini tavsiye etmiştir.
Hocalık Mesleğiyle Özdeşleşmiş Bir İsim
Salih Topçu Hoca, hem öğretici kimliğiyle hem de hizmet ehli duruşuyla İslami ilimlere adanmış bir hayatın örneğidir:
- Tedris konusundaki hassasiyeti: Talebelere yönelik yoğun ilgisi ve titiz eğitim anlayışıyla, İslami ilimleri en iyi şekilde öğretmeye gayret etmiştir.
- Sohbet ve hutbelerdeki tavrı: Her fırsatta ilmi öğütler vermesi, şefkatli ancak ciddi bir üslup kullanması, onun öne çıkan özelliklerindendir.
Salih Topçu Hoca Efendi, zahiri ve batınî ilimleriyle, hizmet anlayışıyla ve mütevazı hayatıyla İslam dünyasında örnek bir âlimdir. Karadeniz’den başlayıp İsmailağa Camii’ne uzanan yolculuğu, ilim ve irfan ile dopdolu bir hayatın nişanesi olmuştur.
Onun sohbetleri ve nasihatleri, İslam’ın güzelliklerini anlamak ve yaşamak isteyen herkes için büyük bir rehberlik sunmaktadır.
