TÜİK’in açıkladığı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerine dayanarak Vakıflar Genel Müdürlüğü, kiraya verdiği mülklerde yeni dönemde %60 oranında zam yaptı. Ayrıca, kiracıların 5 yılını doldurduğu dükkanlarda yapılan yeni sözleşmelerde %600’e varan artışlar dikkat çekti. İzmir’in tarihi Kemeraltı Çarşısı’ndaki dükkânların kiralarında da bu artışlar hissedildi. Vakıflar, mevcut kira sözleşmelerine %60 oranında zam uygularken, rayiç bedel yenilemesi yapılan mülklerde bu oran %100 ile %110 arasında değişti. Ancak bu düzenlemelerle birlikte, özel mülk sahiplerinin talepleri esnafa zor anlar yaşatmaya başladı.
Geçen Yıl %300’lük Zamlar Esnafı Zorladı
Kemeraltı Çarşısı’nda 600’den fazla dükkân Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne ait. İzmir Tarihi Kemeraltı Esnaf Derneği Başkanı Semih Girgin, yeni dönem kiralarında Vakıflar’la ciddi bir sorun yaşanmadığını ifade etti. Başkan Girgin, 5 yılı dolduran kiracılar için yapılan rayiç yenilemelerde geçen yılki gibi %300-400 oranlarında zam yapılmadığını, artışların genelde %100-110 seviyesinde tutulduğunu söyledi. Ancak özel mülk sahiplerinin esnafa talep ettiği yüksek oranlı zamların büyük bir problem haline geldiğini belirtti.
"Esnaf Varsa Kemeraltı Var"
Kemeraltı’ndaki kira artışlarına dair örnekler veren Girgin, özellikle özel mülk sahiplerinin fahiş taleplerine dikkat çekti. 61.500 lira olan bir dükkân kirasının %60 artışla 97.500 liraya yükseldiğini, bunun kabul edilebilir olduğunu belirten Girgin, özel mülk sahiplerinin ise ölçüsüz zam taleplerinde bulunduğunu şu sözlerle aktardı:
“Örneğin kirası 17 bin lira olan bir dükkân için mülk sahibi 170 bin lira istemiş. Bu oranlar kesinlikle kabul edilemez. 17 bin liralık kira 40 bin, belki 50 bin lira olabilir ama 170 bin lira gibi bir artış ne ekonomik gerçeklerle ne de insafla bağdaşır. Bu tür talepler esnafı Kemeraltı’ndan uzaklaştırır. Kemeraltı’nın ayakta kalması için esnafın burada devam edebilmesi gerekiyor.”
Mal Sahiplerine Çağrı: “İnsaflı Olun”
Başkan Girgin, yüksek kiraların çarşıya zarar vereceğini belirterek, özel mülk sahiplerini daha anlayışlı olmaya davet etti. Girgin, “Esnafın bu yükün altından kalkması mümkün değil. Esnafın burada varlığını sürdürebilmesi için mal sahiplerinin insaflı olması gerekiyor. Esnafı kaybedersek, tarihi Kemeraltı Çarşısı’nın ruhunu da kaybederiz” diyerek, çarşıdaki dengelerin korunmasının önemine dikkat çekti.
Kemeraltı’nda Zorluklar Artıyor
Özellikle son yıllarda artan kira fiyatları, tarihi çarşının dokusunu tehdit ediyor. Vakıflar’ın makul düzeyde tuttuğu artışlara rağmen, özel mülk sahiplerinin talepleri esnafı büyük bir çıkmaza sürüklüyor. Esnaflar, yüksek kira artışlarına karşı çözüm beklerken, Kemeraltı’ndaki ekonomik hareketliliğin sürdürülebilirliği konusunda endişeler artıyor.
